Kiralık ve satılık konut ilanlarında yeni dönem 15 Eylül'de başlıyor
Ticaret Bakanlığı tarafından başlatılan "doğrulanmış ilan" düzenlemesiyle; tüketici mağduriyetinin engellenmesi, sahte ilanlardan doğan fiyat manipülasyonlarının önüne geçilmesi amaçlanıyor. Uygulamaya göre, konut satacak kişiler, e-Devlet üzerinde kendisine ait gayrimenkulü seçince açılacak pencereden emlakçısını yetkilendirecek. Söz konusu düzenlemenin uygulanmaya başlamasıyla, yetki belgesiz emlak işletmeleri ilan girişi yapamayacak. Hayata geçirilecek yeni sistemle artık yetki belgeli emlakçılar ilan girişi yapabilecek, iki farklı platforma konan ilanlar arasında link verilerek alıcılar bilgilendirilecek. Peki süreç nasıl işleyecek? İşte 13 soruda Doğrulanmış İlan Düzenlemesi’nin detayları... Vatandaşlar, e-Devlet üzerinde kendisine ait gayrimenkulü seçerek, açılacak pencereden emlakçısını yetkilendirecek, emlakçılar da aldıkları yetkiyle emlak portallarına ilan girebilecek. Söz konusu ilanlar "doğrulanmış ilan" olarak yayımlanacak. Yeni uygulamada, sitelere gayrimenkul ilanı verilmesi süreci resmiyete dökülecek. Düzenleme, tüketici mağduriyetinin engellenmesi, sahte ilanlarla vatandaşların karşılaştığı fiyat manipülasyonlarının önüne geçilmesi amacıyla uygulanacak. Ayrıca, yetki belgesi olmayan emlakçıların ilan vermeleri engellenerek, kayıt dışı emlakçılıkla da mücadele edilecek. İlan platformlarınca, yetki doğrulama uygulamasına ilişkin teknik çalışmalar 15 Eylül'e kadar tamamlanacak ve sistem, bu tarihten itibaren devreye alınacak. Uygulama, 1 Ocak 2025'ten itibaren tamamen başlayacak ve bu tarihten sonra yetki doğrulaması yapılmadan emlak portalları üzerinden ilan verilemeyecek. Söz konusu düzenlemenin denetimi de Ticaret Bakanlığınca gerçekleştirilecek. Emlak işletmelerinin, Elektronik İlan Doğrulama Sistemi'nde (EİDS) yetki doğrulamasının devreye alınması sonrasında ilan verirken sorun yaşamamaları ve idari yaptırıma maruz kalmamaları için yetki belgesi alması gerekecek. EİDS, elektronik platformlarda ilan yoluyla taşınmaz pazarlayan kişinin kimlik bilgileri ile ilana konu taşınmazı pazarlama yetkisinin olup olmadığının doğrulanabildiği sistemdir. Emlak yetki belgesi ise kişilerin taşınmaz ticareti yapabilmesine resmi olarak olanak sağlayan, ticaret il müdürlüklerince verilen evraktır. Söz konusu belge, kişilerin emlak ofisi açmaya dair mesleki yeterliliğe sahip olduklarının kanıtı niteliğindedir. Aynı taşınmaza ilişkin, birden fazla emlak işletmesinin yetkilendirilmesi mümkün olacak. İlan platformlarında aynı taşınmaza ilişkin başka ilan bulunması durumunda, diğer ilana ait fiyat bilgilerini içeren kısa yollara veya linklere yer verilecek. EİDS yetki doğrulama uygulaması hem satılık hem de kiralık taşınmaz ilanları için zorunlu olacak. Günlük kiralık taşınmazlarla henüz kat irtifakı tesis edilmemiş konut projeleri, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ile Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı konut projeleri, gecekondu vasfındaki taşınmazlar gibi herhangi bir sebeple tapusu bulunmayan taşınmazlar uygulamaya dahil olmayacak. Ayrıca, tapusu bulunmayan taşınmazlara ilişkin ilanlar, platformlarda yer alabilecek ancak bu taşınmazlara ilişkin ilanların girişinde, taşınmazın tapu kaydının olmadığına ilişkin bir işaretleme yapılacak ve bu durum ilanda da belirtilecek. e-Devlet yetkilendirme ekranında taşınmaz sahibi tarafından verilen yetkinin iptali mümkün olacak fakat yetkilendirmenin iptali halinde ilan otomatik olarak yayından kalkmayacak. İlanın yenilenmesi durumunda yetkilendirmeye ilişkin sorgulamalar tekrar gerçekleştirilecek. Yetkilendirme ekranında taşınmaz sahibi tarafından yapılacak yetkilendirmenin süresi asgari 3 ay olacak, verilen yetkinin süresi taşınmaz sahibince aynı ekrandan uzatılabilecek. Yeni düzenlemeyle yetki belgesiz emlak işletmeleri ilan girişi yapamayacak. Yetki belgesiz faaliyet gösteren emlak işletmelerinin, Elektronik İlan Doğrulama Sistemi'nde (EİDS) ilan verirken sorun yaşamamak ve idari yaptırıma maruz kalmamak için bu belgeyi alması gerekiyor. EİDS yetki doğrulama uygulaması hem satılık hem de kiralık taşınmaz ilanları için zorunlu olacak. Günlük kiralık taşınmazlar ile henüz kat irtifakı tesis edilmemiş konut projeleri, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ile Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı konut projeleri, gecekondu vasfındaki taşınmazlar gibi herhangi bir sebeple tapusu bulunmayan taşınmazlar uygulamaya dahil olmayacak. Tapusu bulunmayan taşınmazlara ilişkin ilanlar, platformlarda yer alabilecek ancak bu taşınmazlara ilişkin ilanların girişinde, taşınmazın tapu kaydının olmadığına ilişkin bir işaretleme yapılacak ve bu durum ilanda da belirtilecek. İl, ilçe, ada ve parsel bilgileri, değiştirilemeyecek şekilde ilanda yer alacak, ancak mahalle bilgisi değiştirilebilir nitelikte olacak. Uygulama devreye alındığı anda yayımda olan ilanlar kalmaya devam edecek. Yayımdaki ilanların yenilenmesi durumunda ise EİDS üzerinden yetkilendirmeye ilişkin sorgulama gerçekleştirilecek. Kişi, kendisi ve birinci derece akrabası, eşi, annesi, babası ve çocuklarının da üzerine olan emlakla ilgili ilanı doğrulanmış olarak yayınlayabilecek. e-Devlet yetkilendirme ekranında taşınmaz sahibi tarafından verilen yetkinin iptali mümkün olacak fakat yetkilendirmenin iptali halinde ilan otomatik olarak yayımdan kalkmayacak. Düzenleme ilk etapta emlak sektöründeki ilanlarda uygulanacak. Ancak ilerleyen süreçte otomotiv satışlarında da doğrulanmış ilan düzenlemesine geçilecek. Emlakta doğrulanmış ilan sisteminin devreye alınmasıyla mevzuata aykırı hareket edenlere de 158 bin 460 liraya kadar idari para cezası uygulanacak.