Haftanın öne çıkan 10 gelişmesi (4 Eylül - 9 Eylül)

İşte haftanın öne çıkan 10 önemli başlığı: Ekonomide 3 yıllık yol haritasını belirleyen Orta Vadeli Program'ın (OVP) ayrıntıları Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde açıklandı. Bu kapsamda enflasyon ve dolar kuruna yönelik yeni tahminler de belli oldu. Buna göre, OVP’de geçen yıl 2023 ve 2024 için %24,9 ve %13,8 olarak belirlenen enflasyon tahmininleri sırasıyla %65 ve %33'e yükseltildi. Öte yandan enflasyonun 2026 yılında %8,5 ile tek haneli seviyelere ineceği öngörüldü. Daha önce 2023 için %5 ve 2024 için %5,5 olan ekonomik büyüme tahminleri ise bu yıl için %4,4'e, gelecek yıl için ise %4'e düşürüldü. Ekonomik büyümenin sonraki iki yılda ise hızlanarak 2026'da %5'e tekrar yükseleceği öngörüldü. OVP'de yer alan parametreler içerisinde kur tahmini de paylaşıldı. Buna göre OVP’de, 2023 yılı dolar kuru ortalaması 23,88, 2024 ortalaması 36,78 olarak belirtildi. Bu durum ise 2023 yılında şu ana kadar ortalaması 21,59 olan dolar kurunun yıl sonu tahmini olan 23,88’i yakalayabilmesi için 30,40 seviyesinde olması gerektiğine işaret etti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ağustos ayına yönelik enflasyon verilerini açıkladı. Buna göre, genel beklenti yüzde 56,37 seviyesindeyken TÜİK, enflasyonun ağustos ayında yıllık bazda yüzde 58,94 olarak gerçekleştiğini duyurdu. Gelen son veri ile ise enflasyonun yılın zirvesine çıktığı görüldü. Aylık bazda beklenti yüzde 7,32 seviyesindeyken, aylık artışın ise yüzde 9,09 olarak gerçekleştiği bildirildi. Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise ağustos ayında enflasyonun (E-TÜFE) aylık bazda yüzde 8,59, yıllık bazda ise yüzde 128,05 artış gösterdiğini açıklamıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dört saat süren Kabine toplantısının ardından hayat pahalılığıyla mücadeleyi daha sıkı yapmaları gerektiğini belirtirken, gençlere yönelik vergisiz telefon ve evleneceklere yönelik uygun kredinin de gündemlerinde olduğunu duyurdu. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), haftalık bülteninde Hat-San Gemi İnşaa Bakım Onarım Deniz Nakliyat Sanayi ve Ticaret AŞ'nin 22,60 liradan, Reeder Teknoloji Sanayi ve Ticaret AŞ'nin 9,30 liradan ve Adra Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ'nin 22,66 liradan ilk halka arzını onayladığını duyurdu. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın OVP ile ilgili olarak yerli ve yabancı basın mensuplarıyla yaptığı toplantıda Bakan Şimşek, ücret düzenlemelerinin bundan böyle “hedef enflasyona göre” yapılacağını belirtti. Dar kesimlinin alım gücünü artırmanın tek yolunun enflasyonu tek hanelere düşürmek olduğunun da altını çizen Şimşek, OVP’nin ana hedefinin de, enflasyonu tek haneye çekmek olduğunu söyledi. ABD Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre, temmuz ayında ABD’de ihracat 251 milyar dolar, ithalat ise 316 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Böylelikle temmuzda ihracat yüzde 1,6, ithalat da yüzde 1,7 artış kaydetti. İthalat ve ihracattaki artışın ardından ülkede dış ticaret açığı da yüzde 2 artarak 65 milyar dolara çıktı. Piyasaların dış ticaret dengesine yönelik beklentisi ise 68 milyar dolar düzeyindeydi. TÜİK verileri göre, aylık en yüksek reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde %10,56, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise %7,32 oranlarıyla BIST 100 endeksinde gerçekleşti. Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Amerikan Doları %3,91, mevduat faizi (brüt) %3,97, külçe altın %4,36,  Euro %5,18 ve Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) %10,44 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde; Amerikan Doları %6,73, mevduat faizi (brüt) %6,78, külçe altın %7,17, Euro %7,96 ve DİBS %13,06 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. Bakan Yerlikaya, İstanbul'da selden etkilenen yerlerde hasar tespit çalışmalarının başladığını belirterek, sel ve su baskınlarından etkilenen ailelere destek verileceğini duyurdu. Buna göre Yerlikaya, "İlk etapta sel ve su baskınlarından etkilenen ailelerimize hane başına;  AFAD’dan 10.000 TL, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’ndan 5.000 TL olmak üzere toplam 15.000 TL yardım ödemesi yapılacaktır." ifadelerini kullandı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, geçen hafta kur korumalı TL mevduat ve katılma hesapları 3 trilyon 368,7 milyar TL'den 3 trilyon 348,3 milyar TL'ye indi. Dolar cinsinden bakıldığında KKM büyüklüğü ise 125,6 milyar dolar oldu. Önceki haftayla birlikte son iki haftada KKM'de yaşanan düşüş ise böylelikle 60 milyar TL'yi buldu. Mücevher İhracatçıları Birliği, ihracatçıların altın kotasından etkilenmeyecek şekilde yetkilendirilmiş bankalar üzerinden altın temin edebileceğini açıkladı. Konuya ilişkin olarak, ihracatçı firmaların hammaddeye erişimlerine imkân sağlanması amacıyla, Hazine ve Maliye Bakanlığınca kıymetli madenler aracı kuruluşu faaliyet izni verilmiş olan T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Vakıf Katılım Bankası A.Ş.'ye kota tahsis edileceği bildirildi.

Bu hafta küresel piyasalarda ABD verileri, yurt içi piyasada ise enflasyon verileri ile ekonomideki üç yıllık yol haritasının sunulduğu OVP yakından takip edildi.