4 soruda gayrimenkul sektörünün son durumu
Mars International’ın Kurucusu ve CEO’su Hakan Bucak, gayrimenkul sektöründeki gelişmeleri değerlendirdi. Uluslararası gayrimenkul yatırımı ve yönetiminde 4 kıtada 40’tan fazla ülkede faaliyet gösterdiklerini belirten Bucak, Türkiye’de gayrimenkul sektörünün küresel ölçekte olduğu gibi kurumsallaşması gerektiğini söyledi. ABD, Avrupa, Dubai ve Singapur’da gayrimenkul sektörünün ülke ekonomilerine yüz milyarlarca dolarlık katkı sağladığını ifade eden Bucak, Türkiye’nin de inşaatçı kimliğinden kurumsal gayrimenkul geliştiricisi kimliğine geçmesi gerektiğine vurgu yaptı. Yüksek faizler nedeniyle sektörde durgunluk olduğunu ama sahada hala alıcıların bulunduğunu belirten Bucak, konuyla ilgili şunları aktardı: “Bana göre gayrimenkul şu anda alınır. Çünkü faizlerin düştüğü dönemde fiyatlar adım adım artmaya başlar. Daha önce gördük, faizler düşmeye başlayınca artan fiyatlar karşımıza çıktı. Bugün alıcı sayısının, görece düşük olduğu bir pazar var. Konut alımında bir erteleme var ama bu ertelemenin getirdiği bir stres de söz konusu. Çocuğunuzu evlendiriyorsunuz, deprem nedeniyle yeni konuta geçmeye çalışıyorsunuz ama fiyatların düşmediğini görüyorsunuz. Dolar bazlı ülke genelinde düşüş olabilir ama fiyatlarda büyük bir gerileme olacağını sanmıyoruz. Hatta faiz oranları dengelendiğinde, bugünkü fiyatları arıyor olacağız.” Gayrimenkulde ekim ayından itibaren satış rakamlarının artmaya başlayacağını dile getiren Bucak, “Türkiye şu anda ekonomi politikaları bakımından iyi gidiyor. Yabancı yatırımları gelmeye başladı; mali disiplin açısından iyi gidiyoruz ve 2025’in ortalarından itibaren daha iyi olacağını göreceğiz” dedi. Gayrimenkul konusunda en büyük problemin, sektöre sadece geliştirici penceresinden bakmak olduğunu anlatan Hakan Bucak, sorunları aşmak için tüm sürece yatırımcı gözünden bakıp yatırımcı dostu projeler geliştirmek gerektiğini söyledi. Sektörde şeffaflığın yatırımcı açısından çok önemli olduğunu vurgulayan Bucak, TÜİK’in konut satış istatistiklerindeki rakamların bile sektörün pratiğini tam yansıtmadığını, satış ile tapu devri işlemlerinin mutlaka sayısal olarak ayrı sunulması gerektiğini ifade etti. Şeffaflık için gayrimenkulün güvenilir değerlenme raporlarına, satış geçmişine, bölgesel satış istatistiklerine ihtiyaç olduğunu ifade eden Bucak, şöyle konuştu: “Uluslararası gayrimenkul yatırımcısında da yerlide de ürün ve konsept doğruysa satış oluyor. Değerleme firması ile çalışınca, işi ehline verince alıcılar geliyor. Alıcıda öyle bir güven travması olmuş ki, değerlenme şirketi ile çalışıyorlar. Yabancı alımlardaki akış da deprem, şeffaflık, insan kaynağı problemleri nedeniyle bozuldu. Lisanslı satıcılar gerekiyor. Dubai’de bütün datayı paylaşıyor devlet. Her şey teknolojiye bağlı. Bu şeffaflık olduğu için yatırımcılar orada. Türkiye’de bu şeffaflık olmazsa giderek körelecek piyasa. Dubai şeffaf olmasının karşılığı ile gayrimenkulden yılda 100 milyar dolar kazanıyor. Bize 3,5 milyar dolar geliyor. Ama 2,8 milyar dolar da Türkler dışarıdan konut alıyor. Size kalıyor 700 milyon dolar. Ülkemizin kazanması için mücadele edeceğiz. 60-70 yaşında müteahhitler işi çocuklarına bırakıyor. Onlarla bu işi daha iyi bir şekilde yapmaya, ülkemize değer katmak için çalışacağız. Bu kolay olmayacak ama yapacağız. İspanya ve Portekiz coğrafya ve kültürel olarak bize benziyor. Her biri uluslararası yatırımcılardan yılda 30’ar milyar dolar kazanıyor. Turizmde gelirimiz 50 milyar dolar, 55-60 milyon kişi getirmeye çalışıyoruz. Biz ise 100 bin yatırımcı getirip 100 milyar dolar gelir sağlayabiliriz. Ultra lüks projelerde satış probleminin olmadığını dile getiren Bucak, “Metrekaresi 15 bin Euro’dan fiyatlarla satılıyor. Hem de peşin fiyatına gidiyor. Dünyada da bu trend devam ediyor. Sosyal konut ve erişilebilir konut ihtiyacı önemli bir gerçek ve kamu politikaları bu ihtiyaca göre şekillenmelidir. Ancak lüks konut konusunda yeterli stoğun olduğunu düşünüyorum. Bununla birlikte, konsept olarak lüks gayrimenkul yatırımcılarının ihtiyaçlarını tam anlamıyla karşılayan az sayıda proje bulunduğunu görmekteyiz. Lüks gayrimenkul tarafında, doğru tasarımla proje üreten geliştiricilerin satış stresi yaşamadığını gözlemliyoruz.” dedi.